Αρχική

Βιογραφικό

Ιατρείο

Υπηρεσίες

Παθήσεις και Ιατρικά Νέα

Επικοινωνία

  • English

ΓΑΣΤΡΟΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΗΣΗ

Η γαστροοισοφαγική παλινδρομική νόσος (ΓΟΠΝ) προκαλείται όταν τα οξέα του στομάχου επιστρέφουν συχνά στον οισοφάγο (τον μυϊκό σωλήνα που συνδέει το στόμα με το στομάχι). Η επιστροφή αυτή (όξινη παλινδρόμηση) μπορεί να ερεθίσει τον εσωτερικό χιτώνα του οισοφάγου (βλεννογόνο).

Πολλοί άνθρωποι αντιλαμβάνονται την παλινδρόμηση οξέος σε αραιά διαστήματα. Η ΓΟΠΝ πρακτικά ορίζεται ως εμφάνιση ήπιων συμπτωμάτων παλινδρόμησης τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα, ή μέτριων έως έντονων συμπτωμάτων τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να αντιμετωπίσουν τις ενοχλήσεις της παλινδρόμησης με αλλαγές στις καθημερινές συνήθειες και την  διατροφή και με περιστασιακή χρήση αντιόξινων. Ορισμένοι όμως ασθενείς με ΓΟΠΝ μπορεί να χρειαστούν ισχυρότερα φάρμακα ή και σπανιότερα επέμβαση για να απαλλαγούν από τα συμπτωματα τους.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Τα συνηθισμένα συμπτώματα και ενοχλήσεις της ΓΟΠΝ περιλαμβάνουν:

  • Μια αίσθηση καψίματος στον θώρακα (στέρνο), συνήθως μετά τα γεύματα, που ορισμένες φορές επιδεινώνεται την νύχτα
  • Πόνο στον θώρακα
  • Δυσκολία στην κατάποση
  • Παλινδρόμηση τροφής ή ξινού υγρού
  • Αίσθηση ξένου σώματος ή κόμβου στον λαιμό (δεν ευθύνεται πάντα η ΓΟΠΝ)

Εάν έχετε νυκτερινή παλινδρόμηση, πιθανόν επίσης να εμφανίσετε:

  • Χρόνιο βήχα
  • Λαρυγγίτιδα
  • Νεοεμφανιζόμενο ή επιδεινούμενο βρογχικό άθμα
  • Δυσκολίες στον ύπνο

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο παλινδρόμησης και ΓΟΠΝ είναι οι παρακάτω:

  • Παχυσαρκία
  • Προβολή του ανώτερου στομάχου δια μέσω του διαφράγματος (διαγραγματοκήλη)
  • Εγκυμοσύνη
  • Νοσήματα του συνδετικού ιστού όπως συστηματική σκληροδερμία (σκληρόδερμα)
  • Καθυστέρηση γαστρικής κένωσης

Παράγοντες που επιδεινώνουν την όξινη παλινδρόμηση είναι οι εξής:

  • Το κάπνισμα
  • Τα μεγάλα γεύματα, ιδιαίτερα αργά το βράδυ
  • Συγκεκριμένες τροφές, κύρια τα λιπαρά και τηγανητά
  • Ορισμένα ροφήματα, όπως τα οινοπνευματωδη και ο καφές
  • Ορισμένα φάρμακα όπως η ασπιρίνη

ΠΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΕΥΘΥΝΘΕΙΤΕ ΣΕ ΙΑΤΡΟ

Κανονίστε ένα ραντεβού με τον ιατρό σας εάν:

  • Έχετε έντονες ή συχνές ενοχλήσεις της ΓΟΠΝ
  • Αναγκάζεστε να χρησιμοποιείτε φάρμακα ή αντιόξινα συχνότερα από μια φορά την εβδομάδα

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ

Η ΓΟΠΝ οφείλεται σε συχνή παλινδρόμηση οξέος τον οισοφάγο.

Όταν καταπίνετε, ένας κυκλικός μυϊκός δακτύλιος γύρω από τον κατώτερο οισοφάγο (κατώτερος οισοφαγικός σφιγκτήρας) χαλαρώνει ώστε να περάσουν οι τροφές και τα υγρά στο στομάχι σας. Στη συνέχεια ο σφιγκτήρας ξανακλείνει.

Εάν ο σφιγκτήρας χαλαρώνει υπερβολικά ή αδυνατίσει, γαστρικά οξέα παλινδρομούν συχνά, ερεθίζοντας τον βλεννογόνο του οισοφάγου και προκαλώντας φλεγμονή.

ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ

Με την πάροδο του χρόνου η οισοφαγική φλεγμονή μπορεί να προκαλέσει:

Στένωση του οισοφάγου. Η διαρκής φλεγμονή προκαλεί την ανάπτυξη ουλώδους ιστού. Η ουλοποίηση στενεύει προοδευτικά τον αυλό, οδηγώντας σε δυσκολίες στην κατάποση.

Διαβρώσεις-εξελκώσεις του οισοφάγου. Τα οξέα φθείρουν μικρά τμήματα ιστού καταλείποντας ανοικτά μικρά έλκη (διαβρώσεις). Αυτές μπορεί να αιμορραγούν, να πονάνε και να δυσκολεύουν την κατάποση.

Προκαρκινικές αλλαγές του βλεννογόνου (οισοφάγος του Barret). Οι χρόνιες βλάβες από το γαστρικό οξύ μπορεί να προκαλέσουν ενδοσκοπικές και μικροσκοπικές αλλαγές στον βλεννογόνο του κατώτερου οισοφάγου, οι οποίες συσχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του οισοφάγου.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Με την πάροδο του χρόνου η οισοφαγική φλεγμονή μπορεί να προκαλέσει:

  • Στένωση του οισοφάγου. Η διαρκής φλεγμονή προκαλεί την ανάπτυξη ουλώδους ιστού. Η ουλοποίηση στενεύει προοδευτικά τον αυλό, οδηγώντας σε δυσκολίες στην κατάποση.
  • Διαβρώσεις-εξελκώσεις του οισοφάγου. Τα οξέα φθείρουν μικρά τμήματα ιστού καταλείποντας ανοικτά μικρά έλκη (διαβρώσεις). Αυτές μπορεί να αιμορραγούν, να πονάνε και να δυσκολεύουν την κατάποση.
  • Προκαρκινικές αλλαγές του βλεννογόνου (οισοφάγος του Barret). Οι χρόνιες βλάβες από το γαστρικό οξύ μπορεί να προκαλέσουν ενδοσκοπικές και μικροσκοπικές αλλαγές στον βλεννογόνο του κατώτερου οισοφάγου, οι οποίες συσχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του οισοφάγου.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Αυτή περιλαμβάνει αλλαγές στις υγειινοδιαιτητικές συνήθειες, φαρμακευτικη αγωγή, και σπανιοτερα χειρουργική επέμβαση.

Επιλογές φαρμακευτικής αγωγής

  • Αντιόξινα, που εξουδετερώνουν τα γαστρικά οξέα. Τα αντιόξινα μπορούν  να προσφέρουν ταχεία ανακούφιση. Χορηγούμενα πάντως ως μοναδική θεραπεία δεν είναι επαρκή για την επούλωση οισοφαγίτιδας από παλινδρόμηση. Η κατάχρηση ορισμένων αντιοξίνων εξάλλου μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες όπως διάρροια ή νεφρικά προβλήματα.
  • Φάρμακα που μειώνουν την παραγωγή γαστρικού οξέος. Τα φάρμακα αυτά είναι γνωστά ως αποκλειστές των Η2 ισταμινικών υποδοχέων. Αν και δεν δρούν τόσο γρήγορα όπως τα αντιόξινα, ωστόσο παρέχουν μεγαλύτερη διάρκεια ανακούφισης και μπορεί να περιορίσουν την έκκριση οξέος μέχρι και για 12 ώρες. Γενικώς είναι καλά ανεκτά, αλλά η μακροχρόνια χρήση τους συνδέεται ασθενώς με ανεπάρκεια της βιταμίνης Β12 και αύξηση κινδύνου για οστικό κάταγμα.
  • Φάρμακα που αποκλείουν την παραγωγή οξέος και επουλώνουν τον οισοφάγο. Τα φάρμακα αυτά, γνωστά ως αναστολείς της αντλίας πρωτονίων, είναι ισχυροί αναστολείς της έκκρισης οξέος και η παρατεταμένη δράση τους επιτρέπει την επούλωση της οισοφαγίτιδας. Αν και γενικώς καλά ανεκτά, τα φάρμακα αυτά μπορεί να προκαλέσουν διάρροια, πονοκέφαλο και έλλειψη βιταμίνης Β12. Η χρόνια χρήση τους πιθανόν να αυξάνει τον κίνδυνο κατάγματος ισχίου.

Χειρουργική επέμβαση

Η ΓΟΠΝ μπορεί συνήθως να ελεγχθεί με την φαρμακευτική αγωγή. Εάν όμως η φαρμακευτική αγωγή δεν επαρκεί, ή αν δεν επιθυμείτε την μακροχρόνια λήψη φαρμάκων, ο ιατρός σας πιθανόν να συστήσει την χειρουργική επέμβαση της θολοπλαστικής. Ο χειρουργός κατά την επέμβαση αναδιπλώνει το ανώτερο τμήμα του στομάχου (θόλος) γύρω από τον κατώτερο οισοφαγικό σφιγκτήρα, ούτως ώστε να σφίξει και ενισχύσει τον μυ αποτρέποντας την παλινδρόμηση. Η θολοπλαστική πλέον πραγματοποιείται με μια ελάχιστα επεμβατική (λαπαροσκοπική) τεχνική. Η αναδίπλωση του θόλου μπορεί να είναι πλήρης ή μερική.

Υγειινοδιαιτητικές οδηγίες

Οι αλλαγές στις καθημερινές συνήθειες μπορούν να μειώσουν την συχνότητα των ενοχλήσεων. Προσπαθείστε να:

  • διατηρείτε φυσιολογικό βάρος.
  • σταματήσετε το κάπνισμα.
  • Ανεβάσετε το κεφάλι του κρεβατιού.
  • Μην ξαπλώνετε αμέσως μετά το γεύμα.
  • Τρώτε πιο σιγά και να μασάτε την τροφή επαρκώς.
  • Αποφύγετε τροφές και ποτά που πυροδοτούν την παλινδρόμηση.
  • Αποφύγετε τα στενά ρούχα.

Οι παραπάνω γενικές οδηγίες δεν έχουν καθολική ισχύ σε κάθε ασθενή και δεν υποκαθιστούν σε καμία περίπτωση την προσεκτική κλινική αξιολόγηση και εκτίμηση του ασθενούς κατά την επίσκεψη. Ακόμη κι αν με τις παραπάνω οδηγίες τα συμπτώματα σας βελτιωθούν, εφόσον αυτά αρχικά ήταν έντονα και συχνά, χρήζουν ελέγχου με γαστροσκόπηση ώστε να αποκλεισθούν σοβαρότερες εκδηλώσεις και επιπλοκές της ΓΟΠΝ. Επίσης, όταν συνυπάρχουν συμπτώματα και διαταραχές όπως επίμονη ή επιδεινούμενη δυσκαταποσία, μη προκλητοί έμετοι, αναιμία από έλλειψη σιδήρου, ή ακούσια απώλεια βάρους, απαιτείται άμεση διενέργεια γαστροσκόπησης.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Οι παραπάνω γενικές οδηγίες δεν έχουν καθολική ισχύ σε κάθε ασθενή και δεν υποκαθιστούν σε καμία περίπτωση την προσεκτική κλινική αξιολόγηση και εκτίμηση του ασθενούς κατά την επίσκεψη. Ακόμη κι αν με τις παραπάνω οδηγίες τα συμπτώματα σας βελτιωθούν, εφόσον αυτά αρχικά ήταν έντονα και συχνά, χρήζουν ελέγχου με γαστροσκόπηση ώστε να αποκλεισθούν σοβαρότερες εκδηλώσεις και επιπλοκές της ΓΟΠΝ. Επίσης, όταν συνυπάρχουν συμπτώματα και διαταραχές όπως επίμονη ή επιδεινούμενη δυσκαταποσία, μη προκλητοί έμετοι, αναιμία από έλλειψη σιδήρου, ή ακούσια απώλεια βάρους, απαιτείται άμεση διενέργεια γαστροσκόπησης.