Η κολονοσκόπηση είναι μια ιατρική εξέταση που χρησιμοποιείται για την διάγνωση νοσημάτων του παχέος εντέρου, του ορθού και του πρωκτού.
Κατά την κολονοσκόπηση ένας μακρύς, εύκαμπτος σωλήνας (κολονοσκόπιο) εισάγεται στο ορθό. Μια μικροσκοπική κάμερα στην άκρη του σωλήνα επιτρέπει στον ιατρό να εξετάσει το εσωτερικό όλου του παχέος εντέρου. Εάν είναι απαραίτητο, πολύποδες μπορούν να αφαιρεθούν μέσω του κολονοσκοπίου στην διάρκεια της εξέτασης. Ιστοτεμάχια μπορούν επίσης να ληφθούν (ενδοσκοπικές βιοψίες). Μια συνηθισμένη εξέταση διαρκεί 20 έως 45 λεπτά ανάλογα με την περίπτωση.
Διερεύνηση εντερικών συμπτωμάτων και ευρημάτων. Η κολονοσκόπηση μπορεί να καθορίσει την αιτία του κοιλιακού άλγους, της αιμορραγίας από το ορθό, της αναιμίας, της χρόνιας δυσκοιλιότητας, της χρόνιας διάρροιας και άλλων εντερικών διαταραχών.
Πρώιμη διάγνωση (screening) και πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου. Εάν είστε 50 ετών ή μεγαλύτεροι δίχως άλλους παράγοντες κινδύνου (π.χ. οικογενειακό ιστορικό καρκίνου παχέος εντέρου) θα πρέπει να υποβληθείτε σε κολονοσκόπηση και στη συνέχεια ο ιατρός σας θα συστήσει επανάληψη κάθε 5-10 χρόνια.
Επανέλεγχος μετά από προηγούμενη διάγνωση πολυπόδων. Εάν σας είχαν αφαιρεθεί πολύποδες παλαιότερα, ο ιατρός σας θα συστήσει μια κολονοσκόπηση επιτήρησης προς αναζήτηση και αφαίρεση τυχόν νέων πολυπόδων. Με αυτό τον τρόπο μειώνεται ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του παχέος εντέρου.
Πριν την κολονοσκόπηση θα πρέπει να αδειάσετε πλήρως το έντερο σας. Οποιοδήποτε υπόλειμμα κοπράνων μπορεί να εμποδίσει τον πλήρη έλεγχο του παχέος εντέρου.
Ακολουθήσετε ειδική δίαιτα για 3 μέρες πριν την εξέταση. Αποφύγετε τα όσπρια, τα φρούτα, τις ωμές σαλάτες και τους σπόρους. Προτιμάτε άσπρο ψωμί, ρύζι, ζυμαρικά, πουλερικά και άπαχο κρέας. Η δίαιτα αυτή μπορεί να παραληφθεί σε ορισμένες περιπτώσεις.
Ακολουθήσετε ειδική δίαιτα την παραμονή της εξέτασης. Φάτε ένα ελαφρύ πρωινό αποτελούμενο από ασπράδι αυγού, άσπρο ψωμί και καφέ/τσάι χωρίς γάλα. Απαγορεύεται η λήψη στερεάς τροφής μετά το πρωινό. Πιείτε μόνο διαυγή υγρά: νερό, τσάι ή καφέ χωρίς γάλα, στραγγισμένο ζωμό από κρέας/κοτόπουλο και χυμό μήλου. Επιτρέπονται οι καραμέλες, το μέλι, η ζάχαρη και τα θερμιδικά υγρά για αθλούμενους. Αποφύγετε τα κόκκινα υγρά, τα αεριούχα ποτά και το μάσημα τσίχλας. Για πρωινό ραντεβού απαγορεύεται να πιείτε οτιδήποτε μετά τα μεσάνυχτα της παραμονής.
Πάρετε ένα καθαρτικό. Ο ιατρός σας θα επιλέξει μια από 3 επιλογές καθαρτικών, για τις οποίες μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικές οδηγίες στους σχετικούς συνδέσμους της σελίδας. Για πρωινό ραντεβού θα πάρετε το καθαρτικό το απόγευμα και το βράδυ της παραμονής, ενώ για απογευματινό ραντεβού θα το πάρετε το προηγούμενο βράδυ και το πρωί της εξέτασης.
Χρησιμοποιήσετε κλύσμα (υποκλυσμό). Σε κάποιες περιπτώσεις θα σας ζητηθεί να χρησιμοποιήσετε 2 κλύσματα (enema Cooper, fleet enema) 2 ώρες πριν την εξέταση.
Τροποποιήσετε την φαρμακευτική αγωγή σας. Πληροφορείστε τον ιατρό για τα φάρμακα σας τουλάχιστον μια εβδομάδα πριν την εξέταση, ιδίως αν πάσχετε από διαβήτη, υψηλή αρτηριακή πίεση ή καρδιοπάθεια, ή αν παίρνετε σκευάσματα ή συμπληρώματα που περιέχουν σίδηρο.
Επίσης πληροφορείστε τον ιατρό αν λαμβάνετε ασπιρίνη, αντιπηκτικά ή άλλα φάρμακα που «αραιώνουν» το αίμα, όπως Sintrom, ενέσεις ηπαρίνης, νεώτερα αντιπηκτικά όπως dabigatran (Pradaxa), rivaroxaban (Xarelto), apixaban (Eliquis), ή clopidogrel (Plavix, clovelen). Είναι πιθανό να πρέπει να τροποποιήσετε την δόση ή να τα σταματήσετε για λίγες μέρες.
Αποφύγετε τα βαμμένα νύχια λόγω πιθανής δυσχέρειας στην παρακολούθηση οξυγόνωσης-καρδιακών παλμών.
Μετά το τέλος της εξέτασης απατούνται 20-30 λεπτά μέχρι να περάσει η κύρια δράση του ηρεμιστικού. Θα χρειαστείτε συνοδό να σας οδηγήσει στο σπίτι. Μην οδηγήσετε και μην επιστρέψετε στην εργασία σας για 6 ώρες.
Εάν αφαιρέθηκε κάποιος πολύποδας πιθανόν να σας συστηθεί ειδική δίαιτα προσωρινά.
Μπορεί να αισθάνεστε ελαφρό φούσκωμα ή να αποβάλλετε πολλά αέρια για τις πρώτες ώρες μετά την εξέταση. Λίγο περπάτημα βοηθά συνήθως να περάσουν οι ενοχλήσεις συντομότερα.
Ο ιατρός θα ετοιμάσει το πόρισμα της εξέτασης και θα το συζητήσει μαζί σας. Αποτελέσματα ιστολογικών εξετάσεων παραλαμβάνονται μετά από 5-7 μέρες.
Στις 3 το απόγευμα της παραμονής της εξέτασης αδειάστε το περιεχόμενο ενός φακελλίσκου απευθείας σε μια άδεια φιάλη με πώμα. Προσθέστε ακριβώς ένα λίτρο δροσερού νερού ή χυμού μήλου, βιδώστε το πώμα και ανακινήστε καλά μέχρι η σκόνη να διαλυθεί πλήρως. Επαναλαμβάνετε την διαδικασία για τα 4 φακελλάκια (συνολικά 4 λίτρα διαλύματος).
Πιείτε αργά ένα νεροπότηρο διαλύματος (250-300mL) κάθε 15-20 λεπτά.
Η λήψη όλου του καθαρτικού διαλύματος (συνολικά 4 λίτρα) πρέπει να ολοκληρωθεί σε 4-6 ώρες.
Μετά την ολοκλήρωση της λήψης πίνετε διαυγή υγρά κατά βούληση μέχρι την ώρα που θα κοιμηθείτε.
Στις 7 το απόγευμα της παραμονής της εξέτασης αδειάστε το περιεχόμενο ενός φακελλίσκου απευθείας σε μια άδεια φιάλη με πώμα. Προσθέστε ακριβώς ένα λίτρο δροσερού νερού ή χυμού μήλου, βιδώστε το πώμα και ανακινήστε καλά μέχρι η σκόνη να διαλυθεί πλήρως. Επαναλαμβάνετε την διαδικασία για τα 4 φακελλάκια (συνολικά 4 λίτρα διαλύματος).
Πιείτε αργά ένα νεροπότηρο διαλύματος (250-300mL) κάθε 15-20 λεπτά μέχρι που να έχετε πιει 2 λίτρα (2 φακελίσκους).
Μετά την ολοκλήρωση της λήψης πίνετε διαυγή υγρά κατά βούληση μέχρι την ώρα που θα κοιμηθείτε.
Το πρωί της εξέτασης, 10-12 ώρες μετά την έναρξη της προετοιμασίας επαναλάβετε τα βήματα 1 και 2 μέχρι να πιείτε και τα υπόλοιπα 2 λίτρα διαλύματος. Θα πρέπει να έχετε ολοκληρώσει την προετοιμασία τουλάχιστον 3 ώρες πριν το ραντεβού σας.
Στις 6 το απόγευμα της παραμονής της εξέτασης ανοίξτε τη μια φιάλη και μεταφέρετε το περιεχόμενο στο δοσομετρικό κύπελλο της συσκευασίας.
Αραιώστε το φάρμακο με νερό ή χυμό μήλου, έως ότου το επίπεδο του διαλύματος φτάσει μέχρι τη γραμμή (περίπου μισό λίτρο).
Πιείτε σταδιακά το υγρό που περιέχεται στο κύπελλο σε διάστημα 30-60 λεπτών.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ! Μέσα στην επόμενη 1 ώρα, πιείτε σταδιακά 2 ακόμα κύπελλα (συνολικά 1 λίτρο) με νερό ή χυμό μήλου- γεμίστε μέχρι τη γραμμή.
Δύο ώρες μετά την έναρξη της 1ης φιάλης (8 το βράδυ) επαναλάβετε τα βήματα 1 έως 4 για τη 2η φιάλη. Θα έχετε ολοκληρώσει την προετοιμασία στις 10 το βράδυ.
Πίνετε διαυγή υγρά κατά βούληση μέχρι την ώρα που θα κοιμηθείτε.
Στις 8 το βράδυ της παραμονής της εξέτασης ανοίξτε τη μια φιάλη και μεταφέρετε το περιεχόμενο στο δοσομετρικό κύπελλο της συσκευασίας.
Αραιώστε το φάρμακο με νερό ή χυμό μήλου, έως ότου το επίπεδο του διαλύματος φτάσει μέχρι τη γραμμή (περίπου μισό λίτρο).
Πιείτε σταδιακά το υγρό που περιέχεται στο κύπελλο σε διάστημα 30-60 λεπτών.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ! Μέσα στην επόμενη 1 ώρα, πιείτε σταδιακά 2 ακόμα κύπελλα (συνολικά 1 λίτρο) με νερό ή χυμό μήλου- γεμίστε μέχρι τη γραμμή.
Πίνετε διαυγή υγρά κατά βούληση μέχρι την ώρα που θα κοιμηθείτε.
Το πρωί της εξέτασης, 10-12 ώρες μετά την έναρξη της 1ης φιάλης επαναλάβετε τα βήματα 1 έως 4 για τη 2η φιάλη. Θα πρέπει να έχετε ολοκληρώσει την προετοιμασία τουλάχιστον 3 ώρες πριν το ραντεβού σας.
Στις 12 το μεσημέρι της παραμονής της εξέτασης ανοίξτε τη μια φιάλη και μεταφέρετε το περιεχόμενο σε ένα νεροπότηρο.
Αραιώστε το φάρμακο με νερό ή χυμό μήλου.
Πιείτε το υγρό που περιέχεται στο ποτήρι σε διάστημα 5 λεπτών.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ! Μέσα στην επόμενη 1 ώρα, πιείτε σταδιακά 4 ακόμα ποτήρια (συνολικά 1 λίτρο) με νερό ή χυμό μήλου.
Οκτώ ώρες μετά την έναρξη της 1ης φιάλης (8 το βράδυ) επαναλάβετε τα βήματα 1 έως 4 για τη 2η φιάλη. Θα έχετε ολοκληρώσει την προετοιμασία στις 9 το βράδυ.
Στο διάστημα 12 με 8 το βράδυ και μέχρι να κοιμηθείτε πίνετε διαυγή υγρά κατά βούληση, με στόχο τα 10-12 ποτήρια (2,5-3 λίτρα).
Στις 8 το βράδυ της παραμονής της εξέτασης ανοίξτε τη μια φιάλη και μεταφέρετε το περιεχόμενο σε ένα νεροπότηρο.
Αραιώστε το φάρμακο με νερό ή χυμό μήλου.
Πιείτε το υγρό που περιέχεται στο ποτήρι σε διάστημα 5 λεπτών.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ! Μέσα στην επόμενη 1 ώρα, πιείτε σταδιακά 4 ακόμα ποτήρια (συνολικά 1 λίτρο) με νερό ή χυμό μήλου.
Πίνετε διαυγή υγρά κατά βούληση μέχρι την ώρα που θα κοιμηθείτε.
Το πρωί της εξέτασης, 10-12 ώρες μετά την έναρξη της 1ης φιάλης επαναλάβετε τα βήματα 1 έως 4 για τη 2η φιάλη. Θα πρέπει να έχετε ολοκληρώσει την προετοιμασία τουλάχιστον 3 ώρες πριν το ραντεβού σας.
Πιείτε το καθαρτικό με πιο αργό ρυθμό π.χ. σε 1,5 αντί για μία ώρα, μέχρι να αισθανθείτε καλύτερα.
Διατηρείστε το διάλυμα κρύο (στο ψυγείο) ή πιείτε το με παγάκια.
Χρησιμοποιήστε καλαμάκι.
Προσθέστε χυμό λεμονιού στο διάλυμα.
Αλλάξτε γεύση με καραμέλες, πλύσιμο δοντιών ή στοματικό διάλυμα.
Πιείτε περισσότερα διαυγή υγρά.
Περπατείστε.